Tàn nhang khác gì với nám sạm? Và liệu tàn nhang có thể mờ đi theo thời gian và mang lại cho bạn làn da trắng sáng, mịn màng hoặc đều màu hơn hay không?
Không phải vì nắng, không phải vì mỹ phẩm, phụ nữ vẫn có thể xuất hiện với làn da rất nhiều tàn nhang. Tàn nhang khác gì với nám sạm? Và liệu tàn nhang có thể mờ đi theo thời gian và mang lại cho bạn làn da trắng sáng, mịn màng hoặc đều màu hơn hay không?
Tàn nhang trên da có thể điều trị hay không?
Tàn nhang (frekles) nếu nói đơn giản có thể xem đó là những đốm nâu nhạt màu ở da, dễ phát triển khi da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Tàn nhang thường phổ biến xuất hiện ở những vùng cơ thể như má,mũi, cánh tay, phía trên của vai và cũng có thể xuất hiện ở những đứa bé chỉ 1 - 2 tuổi. Người châu Âu, châu Mỹ... thường có tình trạng da xuất hiện tàn nhang rất phổ biến, tàn nhang chiếm diện tích lớn trên khuôn mặt, riêng người châu Á chúng ta lại ít bị tàn nhang hơn và nếu có thì cũng khá mờ, xuất hiện ở 1 vùng nhỏ trên da.
Tàn nhang thường do di truyền, có thể có xu hướng mờ dần 1 ít nhưng đa phần kéo dài suốt cả cuộc đời
Hầu hết tàn nhang đều có màu tựa nhau nhưng ở 1 vài người, tàn nhang có thể có màu hơi khác lạ chẳng hạn như màu đỏ, vàng, nâu, nâu nhạt, nâu hoặc đen... nhưng về cơ bản đều là những màu tối hơn vùng da xung quanh. Tàn nhang có thể rõ hơn và trông sậm màu hơn sau khi phơi nắng hay sau những tháng mùa lạnh kéo dài vào mùa đông.
Những đốm tàn nhang này hình thành theo các chuyên gia là do sự gia tăng melanin dưới da và hoàn toàn không phải là kết quả do gia tăng tổng số tế bào tạo ra sắc tố mà chúng ta thường gọi là melanocytes. Sự hình thành của tàn nhang cũng là kết quả của việc kết hợp yếu tố di truyền và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. 2 người tiếp xúc với ánh nắng mặt trời giống nhau có thể lại không có nguy cơ phát triển tàn nhang giống nhau vì làn da và cơ địa mỗi người thường rất khác nhau trong phản ứng với ánh sáng mặt trời, chẳng hạn như Moon từng nói, người có làn da sẫm màu thường ít nhạy hơn với ánh nắng mặt trời nhưng vẫn sẽ bị cháy nắng nếu để da phơi nắng trong thời gian dài. người có mái tóc vàng hay đỏ, mắt và da màu sáng lại thường có làn da khá nhạy cảm với tác hại của tia UV.
Thông thường, tàn nhang sẽ xuất hiện ở 1 độ tuổi rất sớm, ngay khi bạn còn nhỏ và mờ dần theo thời gian, nhưng đa số những người bị tàn nhang do di truyền sẽ duy trì tình trạng này kéo dài suốt cuộc đời. Khi lớn lên, việc da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời càng làm tăng thêm lượng tàn nhang trên da.
Tàn nhang thường vô hại và ít có nguy cơ phát triển thành ung thư da. Tuy nhiên 1 số trường hợp tàn nhang bất thường vẫn có thể hình thành ung thư da ác tính. Do đó nếu trên da xuất hiện nhựng đốm nâu hay sắc tố bất thường, tốt nhất bạn hãy đến gặp bác sĩ da liễu và kiểm tra nhé.
Đốm nâu (age spot) cũng là những đốm màu xuất hiện trên da với hình dáng khá giống với tàn nhang, tuy nhiên đốm nâu thường hình thành chủ yếu do lão hóa da sinh ra và có xu hướng có kích thước lớn hơn tàn nhang, xuất hiện chủ yếu trên tay và mặt trừ khi làn da bị cháy nắng nghiêm trọng, đốm nâu có thể hình thành trên lưng hoặc vai và những khu vực tiếp xúc với nắng khác.
Sự suy giảm của tế bào da do lão hóa tự nhiên cũng là 1 trong những nguyên nhân làm phát sinh đốm nâu. Càng tiếp xúc lâu với ánh nắng mặt trời càng có cơ hội gây tổn thương tế bào da, đó là lí do vì sao đốm nâu cũng liên quan đến việc da cháy nắng hoặc tiếp xúc nhiều với nắng.
Những tác động của ánh nắng có thể làm tăng lượng melanin sản xuất nhiều hơn ở 1 khu vực nhất định, tại đó đốm nâu xuất hiện. Đó là lí do vì sao bạn nên tự bảo vệ tối đa làn da của mình trong khả năng có thể bằng quần áo, kem chống nắng từ khi còn nhỏ.
Riêng về phần tàn nhang, vì tàn nhang đa phần phát sinh do di truyền, do đó khó có thể thay đổi được việc tàn nhang hình thành hay không, ngoại trừ việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa chủ yếu bao gồm tránh nắng và chống nắng cũng như:
- Chọn sử dụng 1 sản phẩm kem chống nắng SPF50
- Sử dụng nón rộng vành
- Sử dụng quần áo chống nắng
- Tránh tiếp xúc với nắng trong khoảng thời gian 9 - 15g hằng ngày
- Tích cực tìm bóng mát bất cứ khi nào có thể
Việc phòng ngừa tàn nhang phát sinh được cho là có hiệu quả hơn so với việc cố gắng loại bỏ hoàn toàn tàn nhang trên da. Các phương pháp điều trị giúp giảm tàn nhang thường thực hiện rất khó khăn và đa phần khó đạt kết quả cao như mong muốn.
Tăng cường sử dụng kem chống nắng và che chắn cho da nhằm giảm nguy cơ làm sậm màu hay gia tăng tàn nhang trên da
Nếu bạn thuộc tuýp bị tàn nhang do di truyền càng nên bắt đầu bảo vệ da khỏi ánh nắng từ sớm khi còn nhỏ. Phần lớn ánh nắng mặt trời và tổn thương da do tia UV gây ra sẽ xảy ra khi trẻ dưới 18 tuổi.
Những người da trắng dễ bị tàn nhang và người có da cháy nắng cũng có nguy cơ mắc ung thư da cao hơn. Đốm nâu cũng là 1 trong những cảnh báo về làn da nhạy cảm dễ cháy nắng hoặc có thể là ung thư da tiềm ẩn. Để nhận biết nguy cơ ung thư da, có thể đọc bài viết chi tiết hơn trong link đính kèm bên dưới của Moon nhé.
Làm thế nào để điều trị tàn nhang?
Không phải là không có cách mà thực tế vẫn có 1 vài phương pháp an toàn có thể giúp bạn làm sáng da hoặc giảm phần nào sự xuất hiện của tàn nhang. Duy trì đều đặn, cũng như kết hợp các phương pháp điều trị đươc yêu cầu sẽ mang đến 1 kết quả điều trị tốt nhất. Tuy nhiên hãy lưu ý rằng, không phải bất kỳ làn da nào cũng sẽ cải thiện giống nhau khi áp dụng cùng 1 phương pháp điều trị tương tự nhau vì tàn nhang thường có thể tái phát nếu da tiếp xúc với tia UV lặp đi lặp lại nhiều lần.
Nếu bạn cần 1 phương pháp tham khảo, hãy thử:
1. Kem tẩy trắng hoặc kem làm mờ thâm sạm
Những sản phẩm nay bao gồm các sản phẩm có chứa thành phần như Hydroquinone hoặc Kojic Acid, các sản phẩm này có thể mua dạng theo toa hoặc không theo toa. Tuy nhiên nếu nồng độ Hydroquinone trên 2% cần mua theo toa để được định hướng sử dụng an toàn và hiệu quả hơn. Ngoài ra các sản phẩm chứa các thành phần như Tranexamic Acid, Niacinamide cũng giúp cải thiện tone màu da và làm mờ tàn nhang nếu duy trì sử dụng đều đặn.
Cosmelan 2 là 1 trong những sản phẩm điều trị nám, tàn nhang hiệu quả tại nhà theo hình thức dưới dạng kem làm bong tế bào sừng
Da đỏ yếu sau điều trị nhưng phục hồi nhanh chóng sau 1 thời gian và cần được nuôi dưỡng trở lại từ bên trong và bên ngoài
Các sản phẩm tẩy trắng và làm sáng da này cần được duy trì sử dụng đều đặn ít nhất 1 tháng, kết hợp với việc tránh nắng và bảo vệ da khỏi việc tiếp xúc với tia UV, ánh nắng mặt trời.
2. Sản phẩm chứa Retinoids
Sản phẩm chứa Retinoids thường được sử dụng kết hợp với các loại kem tẩy trắng khác, Tretinoin (Vitamin A acid, Retin-A), tazarotene (Tazotecin) và adapalene (Differin) cũng có thể giúp làm sáng tàn nhang khi được dùng liên tục trong 1 vài tháng.
3. Phẫu thuật lạnh (Cryosurgery)
Kết hợp sử dụng ánh sáng lạnh và khí nito lỏng tại các phòng khám da liễu chuyên nghiệp cũng là 1 trong những phương pháp được sử dụng điều trị và loại bỏ tàn nhang. Tuy nhiên không phải tàn nhang ở bất cứ khu vực nào trên cơ thể đâu nhé.
4. Điều trị bằng laser
Có nhiều loại tia laser có thể giúp làm sáng da và giảm sự xuất hiện của tàn nhang 1 cách an toàn, hiệu quả. Tương tự phương pháp phẫu thuật lạnh, điều trị bằng laser cũng đơn giản, khá an toàn và tỷ lệ thành công cao, nguy cơ dể lại sẹo hoặc thay đổi màu da thấp nếu thực hiện đúng phương pháp.
Tuy nhiên thực tế, Moon khuyên nên hạn chế sử dụng cả 2 phương pháp này vì 1 tỷ lệ khá lớn người dùng mà Moon từng gặp đều rơi vào tình trạng tái phát nám, tàn nhang với màu sẫm hơn, ăn sâu vào da hơn, nguy cơ cháy bỏng da cao, và nếu thực hiện không đúng phương pháp còn có thể để lại sẹo trên da, không bảo vệ và dưỡng da sau điều trị thích hợp làm gia tăng sắc tố bề mặt da.
Một số người lại thích làn da với ít tàn nhang, 1 số khác lại cảm thấy tự ti và phiền hà vì tàn nhang lan rộng trên bề mặt. Do đó nhu cầu cải thiện làn da hoàn toàn phụ thuộc vào quan điểm khác nhau của mỗi người, nhưng vẫn hy vọng bài viết này có thể giúp bạn tìm ra được hướng điều trị và chăm sóc phù hợp nhất cho làn da của mình nhé.