Khi bạn càng lớn tuổi, quá trình sản xuất Collagen trong cơ thể không chỉ giảm sút mà bản thân Collagen cũng tự thay đổi, trở nên cứng hơn và kém linh hoạt hơn. Lượng đường quá cao cũng làm đẩy nhanh tiến trình lão hóa da.
Nhiều người hay nói với bạn rằng, sử dụng nhiều thực phẩm có vị ngọt, chất béo và đường rất dễ khiến da lão hóa sớm. Bạn có biết vì sao?
Khi bạn càng lớn tuổi, quá trình sản xuất Collagen trong cơ thể không chỉ giảm sút mà bản thân Collagen cũng tự thay đổi, trở nên cứng hơn và kém linh hoạt hơn. Theo những gì Moon tìm hiểu được qua các thông tin, sản phẩm cuối cùng của quá trình glycation (thường viết tắt là AGE - advanced glycation endproducts) (Glycation: quá trình gắn kết giữa 1 phân tử đường Glucose và 1 protein trong cơ thể) đóng vai trò rất quan trọng trong việc lão hóa của tất cả các tế bào cơ thể, bao gồm cả tế bào bên trong da. AGEs đến từ quá trình xử lý lượng đường trong máu thông qua phản ứng Maillard.
Các sản phẩm cuối cùng AGEs của quá trình này được gọi là glucosepane - được cho là chịu trách nhiệm cho độ cứng, độ dẻo dai và độ tuổi của Collagen trong cơ thể. Chúng ta hãy cùng Moon tìm hiểu thêm 1 chút nữa về cái gọi là AGEs này nhé!
AGEs - Advanced Glycation endproducts là gì?
Việc hình thành AGEs là kết quả của phản ứng Maillard đã được đơn giản hóa như sau:
1. 1 phân tử đường trong máu được gắn vào 1 phân tử protein, tạo thành 1 Schiff-base
2. Schiff-base hoặc là không bền hoặc là tạo thành 1 sản phẩm ổn định hơn gọi là Amadori.
3. Các Amadori này tạo thành trực tiếp 1 sản phẩm cao cấp hơn đó là AGEs thông qua các hoạt động của oxoaldehydes như methylglyoxyal.
4. Các AGEs trải qua quá trình glycoxidation - 1 quá trình được thúc đẩy bởi sự hiện diện của gốc tự do. Đây được xem là 1 phần khá nguy hiểm: thông qua glycoxidation, AGEs liên kết chéo với các protein ở gần. Các liên kết chéo được chứng minh có có khả năng làm xơ cứng cấu trúc tim mạch, khiến thận lận lọc không đúng cách, làm collagen trong da cứng và mất độ linh hoạt. Liên kết chéo của glucosepane AGEs cũng làm thay đổi cấu trúc của Collagen trong da khi bạn có tuổi, dần dần làm Collagen kém bền vững, mất độ dẻo dai.
Các chất chống oxy hóa có thể giúp điều trị AGEs hay không?
Mặc dù các chất chống oxy hóa được chứng minh là có nhiều công dụng chống lão hóa da, tuy nhiên các chất này lại không thể ngăn chặn các liên kết chéo AGES. Theo các chuyên gia, các liên kết chéo AGEs khá là bền vững.
Có hay không có các gốc tự do, trong điều kiện nhất định, AGEs cũng sẽ hình thành các liên kết chéo nguy hiểm, chỉ bằng cách thông qua 1 số con đường sinh hóa mới có thể giúp bạn đạt được mục tiêu loại bỏ hay giảm bớt các liên kết chéo này. "Liên kết chéo AGEs không biến mất mà chỉ di chuyển đi đâu đó".
Mặc dù các chất chống oxy hóa có vẻ không mấy hiệu quả đối với các liên kết chéo AGEs, tuy nhiên vẫn không nên ngừng việc sử dụng chất chống oxy hóa vì các chất này vẫn mang lại khá nhiều lợi ích khác nhau đối với cơ thể và làn da.
Nếu AGEs đến từ lượng đường trong máu - giảm đường sẽ giúp cải thiện lão hóa da?
Dựa vào những kiến thức Moon được tiếp cận thì câu trả lời chắc chắn là kiểm soát lượng đường ở mức hợp lý sẽ giúp ích rất nhiều cho làn da. Lượng đường cao vốn đã được chứng minh là có hại cho sức khỏe. Các nghiên cứu chỉ ra rằng mức độ cao của đường trong máu có khả năng làm tăng cao tỷ lệ tử vong.
Trong 1 số điều kiện nhất định của cơ thể, 1 số phân tử đường trong máu sẽ tự động di chuyển và thực hiện phản ứng Maillard, từ đó tạo thành sản phẩm AGEs nguy hiểm cũng như các liên kết chéo AGEs. Dựa trên các nguyên tắc hóa học cơ bản, càng nhiều lượng đường trong máu, các phân tử AGEs càng hình thành nhiều.
Tuy nhiên tránh sử dụng đường (thường gặp trong chế độ ăn uống giảm cân Atkins) không phải là giải pháp tối ưu. Trong 1 nghiên cứu thực hiện bởi Beisswenger năm 2005, các bệnh nhân được đưa vào áp dụng chế độ ăn uống Atkins và cho thấy kết quả rằng tốc độ hình thành AGEs thực sự tăng gấp đôi.
Các bệnh nhân đã được chứng minh sau khi áp dụng chế độ ăn uống đã có trải qua phản ứng ketosis bởi sự hiện diện của các ketone có trong nước tiểu. Có vẻ như rằng ketosis làm tăng gấp đôi sự hiện diện của methylglyoxal trong cơ thể, từ đó phản ứng với các sản phẩm Amadori, tạo thành 2 lần các sản phẩm AGEs.
Ngoài ra, đáng chú ý hơn, methylglyoxal phản ứng nhiều hơn gấp 40000 lần so với lượng đường trong máu, vì vậy có vẻ như tránh sử dụng đường với hy vọng giảm hình thành AGEs sẽ vô cùng phản tác dụng.
Do đó bạn chỉ cần sử dụng thực phẩm có đường trong 1 chừng mực và cân bằng chế độ ăn uống hằng ngày của mình thay vì cắt giảm hoàn toàn đường như trong chế độ Atkins.
Liệu có loại thuốc nào giúp chống lại AGEs hoặc phương pháp điều trị chăm sóc da thích hợp?
Hiện nay hoàn toàn không có bạn nhé. Trên thị trường có chất ức chế AGEs nhưng các chất này không kích hoạt glucosepane - các AGEs làm lão hóa Collagen.
Ví dụ 1 chất ức chế AGEs - Alagebrium được chứng minh có thể làm giảm liên kết chéo AGEs trong thận, cải thiện độ lọc của thận, đó là vì Alagebrium phá vỡ các liên kết α-diketone hình thành bởi AGEs được gọi là pentosidine. Không may là, liên kết chéo α-diketone này hình thành bởi pentosidine thường yếu hơn liên kết chéo hình thành bởi glucosepane, do đó cố gắng điều trị liên kết chéo trong da bằng Alagebrium cũng vẫn là vô ích.
Có phải AGEs là không thể tránh khỏi?
Thực tế 1 số AGEs là không thể tránh khỏi. Quá trình trao đổi chất tự nhiên đã sản xuất ra AGEs từ các phân tử đường trong máu. Hơn nữa, quá trình chuyển hóa, đại thực bào sản xuất myeloperoxidase trong nỗ lực loại bỏ cholesterol từ động mạch những myeloperoxidase lại tạo ra hypochlorous acid kết hợp với các acid amin serine vẫn tạo ra các liên kết chéo AGEs.
Tuy nhiên các nhà nghiên cứu vẫn chấp nhận quan điểm rằng, việc giảm (không loại bỏ hoàn toàn) lượng đường trong máu có thể làm giảm các liên kết chéo AGEs mặc dù không thể loại bỏ chúng hoàn toàn.
Làm thế nào để ngăn chặn AGEs?
1 chế độ ăn uống cân bằng là giải pháp hoàn hảo nhất vào lúc này. Hạn chế các loại đường nhưng không loại bỏ hoàn toàn đường khỏi chế độ ăn uống hằng ngày.
