Bạn đang Purging (đẩy mụn) hay làn da đang break-out (hư tổn, đình công) vì những sản phẩm AHAs, BHA, Retinoids và mỹ phẩm khác đang sử dụng?
Sử dụng AHAs/BHA gần đây được rất nhiều bạn trẻ ưa chuộng. Đây được xem là cách giúp loại bỏ da chết, kích thích sản sinh tế bào da mới, vừa giúp lỗ chân lông thông thoáng, giảm mụn, da dẻ lại căng mướt, hấp thu dưỡng chất từ kem dưỡng tốt hơn. Tuy nhiên, 1 số trường hợp khi sử dụng AHAs/BHA lại bị break-out thay vì đẩy được mụn ra khỏi da (Purging). Cả 2 trường hợp đều có hiện tượng khá giống nhau nhưng thực chất vẫn có những nét khác biệt. Nhận biết được 2 hiện tượng này, sẽ giúp bạn có quy trình chăm sóc và dưỡng da hoàn hảo hơn, biết khi nào nên tạm ngưng 1 sản phẩm vì kích ứng, biết khi nào nên tiếp tục 1 sản phẩm vì đang phát huy hiệu quả.
Sau khi nghiên cứu 1 số thông tin, bài viết tổng hợp này của Moon hy vọng có thể giúp ích được cho bạn!
Da đang đẩy mụn (Purging) hay bị Break-out?
Purging
Nếu 1 sản phẩm có khả năng thanh tẩy da chết, loại bỏ tế bào da cũ và kích thích quá trình thay thế, tái tạo tế bào mới, đó có thể là 1 sản phẩm có khả năng giúp bạn đẩy mụn (Purging).
1 trường hợp Purging khi sử dụng sản phẩm sau 1 tuần và kết quả nhận được sau 3 tuần (Credit: Journey on Beauty)
Nếu 1 sản phẩm làm đẩy nhanh tốc độ chu kỳ tế bào da, các chu kỳ tế bào sau đó cũng được đẩy nhanh và mụn hình thành nhanh hơn từ các lỗ chân lông. Điều này chỉ chứng tỏ các tổn thương da đã xuất hiện,
Giải thích hiện tượng này, 1 số chuyên gia cho rằng, các thành phần có khả năng Purging da, khi sử dụng thường thực hiện tác động tẩy da chết. Chất bẩn, bã nhờn bên dười lâu ngày tắc ngeh4n sẽ được đẩy lên khỏi bề mặt da. Do đó 1 sản phẩm nếu không chứa các thành phần như AHAs, BHA, Retinoids... lại làm hình thành mụn nhiều hơn thì đó có thể là vì bạn đang bị break-out.
Thông thường quá trình Purging sẽ không kéo quà dài. Hầu hết chỉ tầm khoảng 1 tháng, có khi chỉ tầm 2 - 4 tuần nếu dùng AHAs, BHA, khoảng 6 tuần nếu dùng Retinoids. Đó là khoảng thời gian cần thiết đủ để làn da được làm mới.
Nếu da của bạn đang trong quá trình đẩy mụn (Purging), hãy cứ tiếp tục duy trì sử dụng theo đúng hướng dẫn. Dùng sai cách cũng có thể là 1 trong những nguyên nhân làm trầm trọng thêm làn da và làm phát sinh thêm mụn không mong muốn.
Để đối phó với mụn khi Purging, một vài bác sĩ da liễu sẽ khuyên bạn dùng 1 số kháng sinh có kê toa như Tetracycline, Doxycline, Minoz, Azithromycin vài tuần. Các sản phẩm này cũng có giúp ích 1 chút nhưng thực sự không nên sử dụng trong dài hạn đâu nhé.
Break-out
Hiện tượng này Moon đã từng đề cập đến trong 1 bài viết về việc người dùng bị break-out khi sử dụng sản phẩm có chứa Retinoids. Bạn có thể tham khảo lại bài viết này bằng đường link bên dưới nhé. Nghĩa là cả những thành phần như AHAs, BHA, Retinoids...trong 1 số trường hợp vẫn có thể gây ra break-out mà không phải là Purging.
Trường hợp break-out, tình trạng da thường không có dấu hiệu phục hồi sau 1 thời gian dài sử dụng
Break-out thường xảy ra khi da bắt đầu được thay đổi 1 sản phẩm dưỡng da mới. Da có những triệu chứng như nổi mẩn đỏ, sần sùi, mụn li ti và không có dấu hiệu thuyên giảm khi tiếp tục sử dụng sản phẩm. Điều này cũng xảy ra tương tự như khi dùng AHAs và BHA ở 1 số cá nhân, lỗ chân lông bít tắc, da gia tăng kích thích, nhạy cảm hơn
Lỗ chân lông tắc nghẽn đồng nghĩa với việc mụn sinh ra nhiều hơn, da bị kích thích nghĩa là sẽ có khả năng bị viêm da, khả năng phát sinh microcomedones (vi còi mụn, những nốt mụn nhỏ không nhìn thấy bằng mắt thường) cũng cao hơn.
1 số trường hợp khi tiếp tục sử dụng dù bị break-out vẫn có 1 cơ hội nhỏ để cải thiện da theo thời gian, tuy nhiên phần lớn nếu cứ tiếp tục dùng chỉ gây thêm các tổn thương khác nặng nề hơn cho da. Thay vì vậy, thời gian này bạn nên tạm ngưng dần việc sử dụng và tìm 1 sản phẩm thay thế thích hợp hơn.
Một khi bạn đã ngừng sử dụng sản phẩm này, hãy dần quay lại với thói quen chăm sóc da bình thường của mình trước đó để da có thể phục hồi và trở về trạng thái cũ.
1 số cách hỗ trợ nhận biết da Purging hay break-out
Những cách này chỉ mang tinh tham khảo, bạn nên áp dụng vào trường hợp cụ thể của mình để có những phán đoán chính xác nhất nhé:
- Nếu da có chiều hướng xấu đi ở những vị trí thông thường và có xu hướng cải thiện dần, đó có thể là khả năng da đang Purging
- Nếu da có chiều hướng xấu đi ở những vị trí không bình thường và không có dấu hiệu cải thiện dần, đó có thể là khả năng da đang break-out
- Nếu da có chiều hướng xấu đi ở những vị trí thông thường và không có dấu hiệu cải thiện dần, đó có thể là khả năng da đang break-out
- Nếu da có chiều hướng xấu đi và bạn đang sử dụng sản phẩm mới có thành phần kích thích chu kỳ thay tế bào da, đó có thể là khả năng da đang Purging
- Nếu da có chiều hướng xấu đi và bạn đang sử dụng sản phẩm mới không có thành phần kích thích chu kỳ thay tế bào da, đó có thể là khả năng da đang break-out
Một số thành phần có thể gây ra hiện tượng Purging hay breakout có thể kể đến như
- AHAs & BHAs (glycolic acid, malic acid, salicylic acid)
- Benzoyl peroxide
- Vitamin C
- Retinoids (tretinoin, isotretinoin, retinol)
- Exfoliants
Những bạn từng dùng Tretinoin hoặc isotretinoin có thể biết rằng khi sử dụng những sản phẩm này, da có thể trải qua quá trình Purging. Chẳng hạn như mụn sẽ hình thành ở những nơi thường xuyên, ví dụ như thông thường bạn rất ít khi bị mụn ở trán thì khi dùng Treinoin mụn cũng sẽ ít khi xuất hiện nhiều ở khu vực này.
Ngược lại, nếu da bị breakout, mụn có thể xuất hiện nhiều hơn, nặng hơn, trở nên tệ hơn và không cải thiện.
1 số trường hợp khác, da có thể không sinh mụn nhưng da cũng nhạy cảm hơn, ngứa rát nhẹ... có thể đây là do da chưa kịp thích ứng với các sản phẩm chứa AHAs, BHA hay Retinoids. Bạn có thể tạm ngưng và điều chỉnh lại lượng sử dụng hay nồng độ sản phẩm. 1 cách để giúp tránh kích ứng da xảy ra mà Moon vẫn hay áp dụng đó là test sản phẩ mới lên 1 vùng da nhỏ trong 24 giờ. Nếu da không có phản ứng gì mới có thể sử dụng trực tiếp lên vùng da mặt. Đây không phải là vì nghi ngờ chất lượng sản phẩm mà là 1 thói quen tốt, đặc biệt đối vơi những cô nàng có làn da nhạy cảm như Moon, thói quen này sẽ giúp bảo vệ da rất nhiều khỏi những kích ứng và hư tổn.